พาราเซตามอล ยาอันตราย สำหรับน้องแมว

ยาพาราเซตามอล (Paracetamol) หรือ อะเซตามิโนเฟน (Acetaminophen) จัดเป็นยาแก้ปวดลดไข้ที่คนไทยเรารู้จักกันดีและมักจะมีติดบ้านกันไว้เสมอ

ทั้งนี้เนื่องจากร่างกายของแมวไม่สามารถกำจัดสารพิษ (toxic metabolite) ที่เกิดจากยาพาราเซตามอลได้ดีเท่าที่ควร จึงทำให้มีการสะสมคั่งค้างของสารพิษเหล่านี้ แล้วเกิดอันตรายต่อร่างกายตามมา

โดยสารพิษนี้จะทำให้เกิดความผิดปกติขึ้นกับเม็ดเลือดแดง ส่งผลให้เม็ดเลือดแดงเสียหาย หรือสูญเสียความสามารถในการขนส่งออกซิเจนไปยังส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ทำให้เซลล์ต่าง ๆ ภายในร่างกายของน้องแมวเกิดภาวะขาดออกซิเจนตามมา นอกจากนี้สารพิษที่เกิดขึ้นก็อาจเป็นอันตรายต่อตับและไตอีกด้วย ซึ่งสิ่งที่เกิดขึ้นนี้ก็มักจะทำให้น้องแมวเสียชีวิตได้อย่างรวดเร็ว

อาการของน้องแมวที่ได้รับพิษจากยาพาราเซตามอล อาจเกิดขึ้นได้หลายรูปแบบ ขึ้นกับปริมาณของยาที่ได้รับเข้าไป ร่วมกับปัจจัยเฉพาะของแมวแต่ละตัวด้วย อย่างไรก็ดี อาการเด่น ๆ ที่มักพบก็คือ

• น้องแมวจะแสดง อาการซึม อ่อนแรง หายใจลำบาก
• เหงือกและเยื่อเมือกต่าง ๆ (เช่น ที่ริมฝีปากด้านใน) เปลี่ยนเป็นสีคล้ำ เนื่องจากเนื่อเยื่อต่าง ๆ ขาดออกซิเจน
  บางรายอาจพบ อาการบวมที่ใบหน้าและอุ้งเท้า ร่วมด้วย
• น้องแมวอาจแสดงอาการที่ไม่จำเพาะอื่น ๆ เช่น อาเจียน คลื่นไส้ ปวดท้อง ปัสสาวะเป็นสีเลือด ฯลฯ

ซึ่งอาการเหล่านี้มักเกิดขึ้นค่อนข้างไว โดยอาจพบได้ตั้งแต่ ภายใน 1-4 ชั่วโมง หลังจากได้รับยาเข้าไป

อาการซึม อ่อนแรง หายใจลำบาก

อาการบวมที่ใบหน้าและอุ้งเท้า

อาเจียน คลื่นไส้

ดังนั้น ถ้ารู้สึกว่าน้องแมวของเราป่วยหรือมีไข้ ไม่ควรทดลองป้อนยาเอง (โดยเฉพาะยาพาราเซตามอล) แต่ควรพาไปให้สัตวแพทย์ เพื่อตรวจหาสาเหตุที่แท้จริงของโรค ร่วมกับการให้การรักษาด้วยวิธีที่เหมาะสมจะดีกว่าครับ

ขอบคุณรูปภาพจาก สพ.ญ.ชีวิตา กาญจนเสริม

หมายเหตุ:

• ในปีหนึ่ง ๆ มีน้องแมวจำนวนไม่น้อยที่ถูกนำส่งมายังห้องฉุกเฉิน เนื่องจากได้รับ
  การป้อนยาพาราเซตามอลเข้าไปโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์ และครึ่งหนึ่งของแมวเหล่านี้ เสียชีวิต !!
• ยาพาราเซตามอลในบ้านเรา มีหลากหลายยี่ห้อ หลากหลายชื่อการค้า โดยมักเป็นยาที่ถูกระบุว่ามีสรรพคุณในการแก้ไข้ - ลดปวด - ลดอักเสบ นอกจากนี้ ยาแก้ไข้สำหรับเด็กบางยี่ห้อ ก็มีส่วนผสมของยาพาราเซตามอลอยู่ด้วย